Добры дзень, госцейкі дарагія!
Госць у хату – сонца ў хату
Кужаль, кросны, калаўрот
Клічуць у музей народ!
Этнаграфічны музей Пелішчанскай сярэдняй школы быў створаны ў 1989 годзе. Сваім нараджэннем ён абавязаны экспедыцыі “Наш край”. Пачалося ўсё з таго, што кожны клас атрымаў заданне : сабраць прадметы быту сваёй мясцовасці. Вучні захапіліся справай. Штодзённа музей папаўняўся вышыванымі ручнікамі, кашулямі, збанамі, корабамі, калаўротамі, з’явілася ступа і нават кросны. З ахвотай да дзяцей далучыліся дарослыя: бацькі, бабулі, дзядулі, аднавяскоўцы. Так, дзякуючы намаганням вучняў, настаўнікаў і спагадлівасці аднавяскоўцаў, быў заснаваны наш музей.
У музеі 4 аддзелы: “Прылады для апрацоўкі льну”, “Гліняны посуд”, “Ткацкія вырабы”, “Гаспадарчыя прылады”. Тут шмат цікавых рэчаў, некаторыя з іх датуюцца 19 стагоддзем. Ёсць нават іменны самавар, які захаваўся з часоў першай сусветнай вайны.
Не шмат раслін заслужылі такую пашану – упрыгожваць афіцыйную эмблему дзяржавы. Кветкі льну нездарма ўплецены ў вянок Дзяржаўнага герба Беларусі. Яны сімвалізуюць дабрабыт і мірную працу, з’яўляюцца ўвасабленнем духоўнай і матэрыяльнай культуры нашага народа. Лён – старажытная культура. Яго ведалі людзі тысячы гадоў назад, гэта расліна дала матэрыял для замены звярыных шкур. Шырока выкарыстоўваецца лён і сёння. Ільнопрадукцыя запатрабавана на сусветным рынку.
Але нялёгка дастаецца чалавеку гэтае багацце. Лён любіць, каб яго добра даглядалі. Менавіта таму першы аддзел у музеі называеецца “Прылады для апрацоўкі льну”. Сярод іх хочацца вылучыць калаўрот – прыладу для механізаванага прадзення льну ў хатніх умовах. Ён і зараз не астаецца без увагі, яму прысвячаюцца вершы…
У хаце яго шанавалi —
Быў рэччу патрэбнай такой.
Як многа на iм перапралi
Кудзелii воўны сiвой.
Пацiху круцiлася кола,
I нiтка плыла i плыла.
Яго вуркатаннем вясёлым
Напоўнена хата была...
Аддзел “Ткацкія вырабы” прадстаўлены наступнымі экспанатамі: мужчынскае і жаночае адзенне, посцілкі, ручнікі.Асаблівую павагу у нашым музеі маюць ручнікі. Шмат стагоддзяў карыстаюцца беларусы ручніком. Ткуць і расшываюць яго і сёння. Менавіта таму ў музеі ёсць ручнікі, якія ткаліся ў першай палове 20 стагоддзя, а таксама такія, якія расшыты сёння.
Аддзел “Гліняныя вырабы”прадстаўлены глякамі і гарлачамі –глінянымі шарападобнымі пасудзінамі для захоўвання малака і заварвання чаю.
Апошні аддзел “ Гаспадарчыя прылады” прадстаўлены наступнымі экспанатамі: граблі, цэп, вілкі, бязмен, цэп, рэзгіны, каса, ступа, жорны. Тут жа знаходзяцца кашы і корабы.
Нядаўна ў нашым музеі адкрылася новая экспазіцыя “Творчасць сучаснікаў-землякоў”.На першы погляд, экспанаты гэтага аддзела не маюць асаблівай каштоўнасці. Але адно тое, што яны зроблены рукамі людзей, якія жывуць побач, надае ім значнасці і выклікае цікавасць.